Mayday

Ik kwam bezwaard aan, gisteren. De buitenwacht stelde haar lastige eisen aan mij. De dag ervoor had ik bovendien slecht nieuws gekregen, als extra prik bij dat zeurend probleem. Het verdriet dat het teweegbracht, slikte ik weg bij elke krop in de keel. Toen ik FoAM’s ruimte binnenkwam, ging het buiten mijn wil stromen. Bij elk aangezicht dat me tegemoetkwam, welden de tranen op. Ik wreef ze weg, ik slikte, ik trok me terug, verborg me. En kwam terug.

Stevie ontvouwde de sonatevorm voor ons. 

In de expositie wordt het eerste thema geïntroduceerd, gevolgd door een brug die leidt naar de introductie van het tweede thema, dat alles eindigend in vraagvorm, een onopgeloste zaak. Na de expositie volgt de ontwikkeling, waarna het schema van de expositie hernomen wordt - thema 1 / brug / thema 2 - maar dan uitmondend zo niet in een antwoord dan toch in aanvaarding. 

Stevie illustreerde het met de Moonlightsonate van Beethoven, een stuk dat iedereen kent en dat de vorm dus makkelijk transparant maakt. 

We zouden ons door die muzikale vorm laten leiden voor het ontwerpen van een ritueel, waarin geluid wat Stevie betrof ook een belangrijke plaats zou hebben. 

Kort geleden las ik in Ardor (Roberto Calasso) dat Vedische rituelen een welbepaalde symmetrische vorm hadden - ABBA - die het binnentreden van de afgebakende offerplek bij het eruit treden omdraaide. Calasso ziet daarin de oorsprong van dezelfde muzikale vorm. Wij zouden nu zelf het omgekeerde doen, de muzikale vorm als het ware teruggeven aan het ritueel.

We lieten ons daarbij voorts inspireren door Beltane, een Keltisch ritueel dat de eerste tekenen van de lente aanspoort tot nog meer licht, nog meer warmte, nog meer (weder)geboorte. Samen - Stevie, Rasa, Barbara, Eva, Alkan, Kathleen, Maja en ikzelf - associeerden we de elementen bij elkaar, koppelden ze aan geluiden en gebaren, verbonden we ze met de verschillende onderdelen van de sonatevorm. Zo schreven we een partituur voor ons ritueel uit. We overliepen haar, en nog eens. We wezen onszelf en elkaar overgangen tussen twee delen toe. We prentten ons onze eigen overgang in en konden ons voor de andere laten leiden door de anderen. We namen de leiding in een stukje en volgden voor de rest. Zo ontrolde het ritueel zich als vanzelf. We hadden het samen ontworpen, we deelden het leiderschap, co-ownership, co-leadership.

In de sonate gaat alles schuiven. De uitgezette thema’s worden in vraag gesteld, cirkelen rond elkaar, dansen met elkaar, gaan met elkaar aan de haal, om tot zichzelf terug te keren, weer in zichzelf te worden neergelegd, berustend, rustig. Rituelen begeleiden transities, geven vormen voor veranderingen. 

Na afloop was mijn gemoed omgeslagen, als een schip dat door een draaiing van het water nu de tegengestelde richting uitvaart, als verfrist door de lentebui die opeens op de dakramen was gaan kletteren, de bedding schoongespoeld. De buitenwacht stond weer buiten. Binnen heerste zorg, schoonheid, vertrouwen.